donderdag 19 april 2012

Mindfulness en (chronische) pijn

De beste manier om met pijn om te gaan is jezelf zachter te maken in plaats van er weerstand aan te bieden. De pijn is er toch al en je kunt er dus maar beter vriendschap mee sluiten. Dit gaat niet vanzelf. Om dit te oefenen is de mindfulnesstraining ooit ontwikkeld.

Bijna dertig jaar geleden startte Jon Kabat-Zinn in het academische ziekenhuis van de universiteit van Massachusetts yoga- en meditatielessen voor een groep patiënten die medisch uitbehandeld waren, maar pijn bleven houden. Het ging om mensen met ingewikkelde breuken die niet geopereerd konden worden, mensen met onbegrepen klachten en kankerpatiënten.

Leren leven met pijn
Chronische pijn is pijn die meer dan een half jaar duurt of gedurende lange tijd telkens terugkeert, en niet gemakkelijk verlicht kan worden.

Kabat-Zinn: “Veel mensen krijgen uiteindelijk, na een lang en vaak frustrerend behandelingstraject, van hun arts te horen dat ze maar moeten ‘leren leven’ met hun pijn. Maar vaak, te vaak, wordt hun niet geleerd hoe. Te horen krijgen dat je met pijn moet leren leven, zou niet het einde van het verhaal moeten zijn – het zou het begin ervan moeten zijn.”

Zelf iets doen
Kabat-Zinn leert patiënten dat ze zelf iets kunnen doen om de pijn het hoofd te bieden. “Mensen met de instelling dat de dokter ‘er iets aan moet doen’ of ‘de pijn moet laten verdwijnen’ zijn geen goede kandidaten. Zij zullen niet begrijpen dat het nodig is om zelf verantwoordelijkheid voor verbetering van hun aandoening te nemen.”

Tussen de oren
Kan meditatie waardevol zijn bij het leren leven met pijn? Ja. Dit betekent niet dat pijn ‘tussen de oren zit’ en dat je het kunt wegdenken. “Het betekent wel dat je lichaam en je geest niet twee duidelijk onderscheiden entiteiten zijn en dat pijn daarom altijd ook een mentaal bestanddeel heeft. Dit betekent dat je de pijnervaring altijd in zekere mate kunt beïnvloeden door de innerlijke hulptroepen van de geest te mobiliseren.”

Bewustzijn heeft geen pijn
Als je pijn hebt, dan ben je geneigd om je daarvan af te keren. Kabat-Zinn vraag cursisten juist om het bewustzijn naar de pijn toe te brengen. Hij stelt dan de vraag: Heeft het bewustzijn pijn? Het antwoord is nee. Het bewustzijn heeft geen pijn. Zijn advies is daarom: wees je meer bewust. Wees meer in je bewustzijn – zo geef je minder voeding aan de pijnervaring.

Ontleend aan: Jon Kabat-Zinn. Handboek Meditatief Ontspannen. Effectief programma voor het bestrijden van pijn en stress. Becht, 2000.

Let wel: Mindfulnesstraining is geen vervanging van medische behandeling. Het is goed om pijnklachten altijd eerst medisch goed te laten onderzoeken en waar mogelijk te behandelen.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten