donderdag 17 mei 2012

Leer Ons Stil Te Zitten

Een Scepticus Zoekt Zin En Gezondheid

Leer ons stil te zitten is het bijzonder onderhoudende verhaal van Tim Parks' zoektocht naar genezing.

Wanneer Parks wordt gekweld door pijn die niemand lijkt te kunnen verklaren of verhelpen, wordt hij gedwongen een paar harde waarheden over de relatie tussen lichaam en geest, over onze hectische samenleving en over zijn schrijverschap onder ogen te zien. Na een vruchteloze gang langs de loketten van de traditionele geneeskunde vindt hij tot zijn eigen verbazing verlichting in het doen van ademhalings- en ontspanningsoefeningen. Uiteindelijk komt hij zelfs uit bij meditatie, en dit was wel het allerlaatste wat Parks verwachtte.

Gaandeweg rijzen bij Parks vragen over het effect van ziekte op het werk van geliefde schrijvers, over de rol van religie als vormende kracht bij de ontwikkeling van ons zelfbeeld, en over de invloed van sport en kunst op onze ideeën over gezondheid en welbevinden.

Iedereen krijgt op enig moment met ziekte te maken – weinigen zullen die ervaring met zo veel elan, inzicht en intelligentie kunnen beschrijven als Tim Parks.

In dit boek doet de bekende Britse, in Italie wonende schrijver van romans als 'Europa' en 'Buiten bereik'* uitgebreid verslag van zijn zoektocht naar een oplossing voor zijn onverklaarbare bekkenpijn en plasproblemen. Hij ondergaat een reeks onderzoeken; zijn weigering om zonder duidelijke medische indicatie een operatie te ondergaan leidt tot het volgen van alternatieve behandelingen.

Hij vindt soelaas bij een Amerikaans zelfhulpboek, shiatsumassage, maar vooral bij Vipassana-meditatie door John Coleman. De hoofdmens Parks wordt meer en meer een ervaringsmens, die beter kan omgaan met zijn eeuwige nerveuze verzet tegen autoriteit en dogma's (zijn vader was predikant).

Het interessante is dat het boek bovendien een reflectieve meditatie is op zijn leven. Zijn steeds veranderende interpretatie over bijvoorbeeld de koppeling tussen lichaam en geest koppelt hij aan Velazquez' schilderij De Waterverkoper en aan schrijvers als Coleridge, Lawrence, Beckett en Robert Walser. Zijn herkenbare angsten, twijfels en hoop worden eerlijk, humoristisch en prettig leesbaar gepresenteerd.




zondag 13 mei 2012

Onderzoeksresultaten Mindfulness & Eten training zijn bekend en veelbelovend

AMSTERDAM - In 2010 werd er door SeeTrue i.s.m. Universiteit Maastricht een onderzoek uitgevoerd dat in 2012 is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Appetite. Dit is de eerste Europese studie naar de effecten van een 8 weken training Mindfulness speciaal gericht op problematisch eetgedrag!

De studie toonde aan dat het volgen van de mindfulness en eten training leidde tot volgende resultaten:
  • Afname problematisch eetgedrag
  • Eten als reactie op emoties (emotie eten) en als reactie op externe eetprikkels nemen af
  • Drang naar eten neemt ook af
  • Minder obsessief denken aan voeding 
  • Minder het gevoel van verlies van controle over hun eetgedrag 
  • Minder drang ervaren wanneer ze negatieve of onprettige emoties ervaren
  • Zorgen over lichaamsgewicht en –vorm neem af
  • Minder 'zwart/wit denken'

Gepubliceerd door:
Alberts, H.J.E.M., Thewissen, R. & Raes, L. (2012). Dealing with problematic eating behaviour. The effects of a mindfulness-based intervention on eating behavior, food cravings, dichotomous thinking and body image concern. Appetite, 58, 847-851.


Nieuw onderzoek
April 2012 startte SeeTrue, i.s.m. de Universiteit Maastricht, een nieuw landelijk onderzoek naar de effecten van de Mindfulness en eten training.

Met het nieuwe onderzoek gaan we ons richten op de invloed van Mindfulness op gezondheidsgedrag zoals voeding, beweging en zelf-compassie. We hopen meer inzicht te krijgen in welke mate deze Mindfulness en eten training ook effecten laten zien op gebied van voedingsgedrag en beweging in het dagelijks leven, alsook de effecten van zelfcompassie.

Eerder onderzoek (Adams & Leary, 2007) toonde namelijk aan dat het vergroten van zelfcompassie leidt tot minder over-eten bij mensen die aan de lijn doen. In deze studie willen we daarom nagaan of de training leidt tot meer zelfcompassie.

De landelijke pilot studie in 2011 toonde aan dat de mindfulness en eten training leidde tot :
  • Meer mindful eetgedrag, 
  • Minder zorgen voor lichaamsgewicht en -vorm, 
  • Minder emotioneel eetgedrag, 
  • Eten als reactie op externe eetprikkels neemt af
  • Drang naar eten neemt ook 
  • Minder obsessief denken aan voeding 
  • Minder het gevoel van verlies van controle over hun eetgedrag 
  • Minder drang ervaren wanneer ze negatieve of onprettige emoties ervaren




zaterdag 12 mei 2012

Dieper nadenken...

Het onderzoeken van je geest is de weg naar geluk.

Door: Lama Thubten Yeshe

De ene dag lijkt de wereld prachtig, de volgende dag afschuwelijk. Hoe komen we daarbij? Wetenschappelijk gezien kan de wereld niet zo radicaal veranderen. Die schijn wordt gewekt door de geest. Dit is geen religieus dogma - ik heb het niet over geloof; ik heb het over de manier waarop we ons dagelijks leven leiden en die die op- en neergaande beweging veroorzaakt. Niet de anderen, niet onze omgeving verandert zo radicaal - dat doet onze geest. Wat iemand ziet, is slechts de projectie van zijn eigen geest op de zintuiglijke wereld. Als je je eigen psyche niet kent, kun je negeren wat er in je geest omgaat, totdat hij instort en je je verstand verliest. Mensen worden gek door gebrek aan innerlijke wijsheid. Ze hebben zelf geen verklaring voor hoe ze zijn; ze kunnen niet met zichzelf praten. Daarom zijn ze voortdurend bezig met alles buiten henzelf, terwijl van binnen hun geest dieper en dieper inzakt, totdat hij ten slotte te gronde gaat. Onderzoek je eigen mentaliteit. Wees je eigen therapeut. De geest is zeer machtig en heeft dus behoefte aan strakke leiding. Een krachtig straalvliegtuig heeft een goede piloot nodig. De piloot van je geest zal de wijsheid moeten zijn die hem doorgrondt. Dan ben je in staat al je mentale energie in te zetten ten behoeve van je leven in plaats van die de vrije loop te laten als een dolle olifant.

Je bent intelligent; je weet dat materiële dingen alleen je niet kunnen bevredigen, maar om je eigen geest te onderzoeken, is het niet nodig een soort emotionele pelgrimsreis te ondernemen. Sommige mensen denken dat een dergelijke zelfanalyse iets spiritueels, iets religieus is. Je hoeft jezelf geen volgeling van deze of gene religie of gezindte te noemen. Je kunt zeggen: 'Ik wijs alles wat oosters is af' - prima. Maar kun je ook jezelf afwijzen? Je kunt je eigen geest niet afwijzen. Dus ga wijs met jezelf om en probeer de ware bron van bevrediging te vinden. Als je gelukkig wilt zijn, moet je bij jezelf nagaan hoe je je leven leidt. Je geest is je geloof. Je eigen geest onderzoeken doe je niet door rationalisatie of dwang. Ontspan je. Schrik niet als zich problemen voordoen, maar besef dat ze er zijn en waar ze vandaan komen, waar hun wortels liggen. Maak het probleem helder voor jezelf: 'Hier heb ik een bepaald probleem. Hoe heeft het tot een probleem kunnen worden?' Als je dat grondig nagaat, zal het probleem vanzelf verdwijnen. Simpel, vind je niet? Als kind was je verzot op ijs, chocola en taart, je smachtte ernaar en je dacht: 'Als ik later groot ben, zal ik zoveel ijs, chocola en taart hebben als ik maar wil. Dan zal ik gelukkig zijn.' Nu heb je alle ijs, chocola en taart die je maar hebben wilt, maar je vindt er niets aan. En omdat je niet gelukkig bent, besluit je om een kat te nemen, een huis, een televisie, een man of vrouw - dan zul je gelukkig zijn. Nu heb je alles, maar je auto vormt een probleem; je huis vormt een probleem, je man of vrouw is een probleem, je kinderen zijn een probleem. Je beseft dat het allemaal geen voldoening schenkt. Naar mijn opvatting ben je verdwaald geraakt - je weet de weg in de stad, de weg naar huis, je weet waar de chocola te koop is, maar toch ben je verdwaald - je reisdoel blijft onvindbaar. Ga eens eerlijk na - klopt dat of niet?

Wat is dan die voldoening die je zoekt? Wel, je hoeft alleen maar te weten wat je bent, hoe je in het leven staat. Je hoeft niets te geloven, je hoeft alleen je eigen geest te verstaan - te begrijpen hoe hij werkt, hoe gehechtheid en verlangen ontstaan, hoe onwetendheid ontstaat en waar gevoelens vandaan komen. Het is voldoende die dingen te doorgronden. Alleen dat al kan geluk en gemoedsrust schenken. En daarmee kan je hele leven veranderen - alles wordt op zijn kop gezet. Wat je ooit hebt beschouwd als afschuwelijk, kan iets heerlijks worden. Kijk eens dieper naar de zin van het leven. Waarom ben je hier? Om aardig gevonden te worden? Om beroemd te worden? Om bezit te vergaren? Om aantrekkelijk te zijn voor anderen? Onderzoek jezelf grondig en je zult tot het besef komen dat je, door een heel leven lang het geluk te zoeken in ijs en chocola, volledig tenietdoet wat het betekent om als mens geboren te zijn. Vogels en honden hebben ook zulke doelen in het leven. Zou ons doel in het leven niet hoger moeten zijn dan dat van een hond of kip? Als je je eigen geest terdege onderzoekt, zul je niet langer anderen de schuld van je problemen geven. Je komt tot het besef dat je verwrongen handelen voortkomt uit je eigen ontaarde, verdwaalde geest. Als je geheel geconcentreerd bent op materiële dingen buiten jezelf, zul je die dingen en andere mensen de schuld geven van je problemen. Door dat verwrongen beeld te projecteren op de buitenwereld, maak je jezelf ongelukkig. Naarmate je gaat beseffen hoe verwrongen je wereldbeeld is, leer je ook je eigen geest te doorgronden en eens en vooral een eind te maken aan je problemen.

Is dit alles nieuws voor je? Welnee. Telkens wanneer je aan iets begint, denk je erover na en neemt dan een besluit. Dat doe je ook nu al. Ik vertel je niets nieuws. Het verschil is alleen, dat je het niet grondig genoeg doet. Je moet dieper nadenken. Dat betekent niet dat je in een hoekje moet gaan zitten navelstaren - je kunt je geest doorlopend onderzoeken, ook wanneer je met anderen praat of samenwerkt.




zaterdag 5 mei 2012

Vier tips voor meditatie

De meeste vormen van meditatie, en ook van aandacht, vereisen een stille omgeving. Probeer niet te multitasken: mediteren terwijl je de aandelenkoersen bekijkt werkt niet. Overweeg om een meditatiekussen of bankje aan te schaffen. En houd vooral je aandacht erbij. Hoewel meditatie vaak als ontspannend wordt ervaren, is uiterste aandacht voor het moment vereist, ongeacht wat dat moment brengt.

Vier tips:

1. Meditatie begint met een houding van meditatie. De lichamelijke houding ondersteunt de ontwikkeling van de innerlijke houding van bewustzijn die u door het mediteren cultiveert. Kies een meditatiehouding waarbij u lekker zit, stabiel maar niet stokstijf, een houding die de geest in meditatietoestand helpt brengen, maar niet in slaaptoestand.

2. Als u zit, ademt u langzaam en diep, zodat lichaam en geest ontspannen raken en alles loslaten. Bij de uitademing verwijdert uw lichaam gif en afvalstoffen. Geef lichaam en geest bij iedere uitademing de kans alles los te laten en uit te drijven waar u vanaf wilt. Bij de inademing krijgt u frisse lucht binnen en geeft u uw lichaam zijn broodnodige voedingsstof, zuurstof. Adem diep in en verfris uw hele lichaam en geest.

3. Er zijn talrijke meditatietechnieken met talrijke dingen waar u op kunt focussen. B.v. een Mantra, een geluid (muziek) of een (mentaal) beeld. De geest kan zich focussen, het lichaam wordt geholpen de spanning los te laten en u begint zich bewust te worden wie u werkelijk bent, los van de beperkende rollen die we spelen en onze normale kijk op onszelf. U moet de mantra stil voor uzelf herhalen, zo regelmatig mogelijk. Als uw denken van Om Namah Shivaya afdwaalt naar een specifieke gedachte, herinnering, een gevoel of fantasie, brengt u uw aandacht rustig terug naar uw mantra en focust u daar zo volledig mogelijk op.

4. Als u uw ogen sluit en uw volle aandacht naar binnen richt, ziet u uw geest en alles wat erdoorheen gaat. Doe een stap achteruit en kijk van een afstand naar de geest. Als u stil blijft zitten, met een ontspannen en onbeweeglijk lichaam en uw aandacht op de mantra gericht, zult u merken dat u los begint te komen van lichaam en geest en ongestoord, zonder oordeel kunt observeren wat er doorheen gaat. Het is alsof u op de oever van een rivier zit en rustig toekijkt wat er voorbijdrijft, zonder dat het u raakt of beroert, wat het ook is. Bij meditatie zit u op de oever van de rivier van het bewustzijn te kijken wat er voorbijdrijft.




vrijdag 4 mei 2012

Mindfulness: 3 volhoud-tips..!

Je hebt net een training mindfulness achter de rug... En dan..?

Dan blijkt dat het elke dag oefenen nog best lastig is!

Natuurlijk weet je ook wel dat oefenen noodzakelijk is wil je kunnen merken dat je anders, rustiger en blijer in het leven staat.

Maar in de hectiek van alle dag, met je overvolle agenda, schiet het er nog wel eens bij in.
Dat is jammer van al je investeringen tijdens de training!

Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat je minimaal 40 dagen moet oefenen willen gedragsveranderingen kans van slagen hebben. Pas dan zijn ze ingeprent in de hersenen.

Het brein kun je veranderen door training, maar je moet er dus wel iets voor doen! Het allerbelangrijkste is dat je het oefenen moet volhouden, bij herhaling….

Onderstaand 3 tips om je daarbij te ondersteunen!
  1. Noteer de tijden dat je met mindfulness bezig wilt zijn in je agenda (je maakt dus een afspraak met jezelf).
  2. Zet erbij wat je gaat oefenen -bijvoorbeeld de bodyscan, of zitmeditatie- en hoe lang (schrijf het er op zondagavond in voor de hele week).
  3. Plak op je spiegel, je stuur van de auto, je beeldscherm een post-it met een reminder erop; bijvoorbeeld tandenpoetsen met aandacht, autorijden met aandacht of 3-minuten ademruimte.
Het helpt natuurlijk als je het oefenen niet als “moeten” ziet, maar als een tijd waarin je aandacht aan jezelf geeft.

En als het een dag niet is gelukt? Dan kijk je er vriendelijk en met een glimlach naar. Herinner jezelf er dan aan dat je telkens weer opnieuw kunt beginnen…

Succes!




woensdag 2 mei 2012

Meditatie: een introductie

Als je geen idee hebt wat meditatie eigenlijk inhoudt volgt hier een korte introductie. De hier beschreven vorm van meditatie wordt ook nog vaak door mensen met jarenlange ervaring beoefend. Dit is de basis, maar het wordt later niet vervangen door iets wat veel beter is. Ook als je al jarenlang mediteert lijkt het nog steeds vaak op datgene wat je in het begin ook al deed: rustig alert zijn.

Meditatie is zeker niet complex en moeilijk, er zijn geen voorwaarden vooraf en je kunt er op elk moment mee beginnen.

Je kunt door het jachtige tempo van het huidige leven gemakkelijk het idee krijgen dat er eigenlijk geen tijd of gelegenheid is om te mediteren. Maar laat haast en drukte geen excuus worden om zo af en toe even de tijd te nemen om de rust van meditatie te ervaren. Ook als je maar kort mediteert heeft dit al heilzame effecten.

Het beste is als je probeert om een paar minuten per dag te gaan mediteren, en dat je dit geleidelijk uitbreidt. Er is geen enkele reden om jezelf te dwingen meer te doen dan je zou willen; net als in yoga doe je datgene wat het beste bij jou past en probeer je te vermijden dat je jezelf klem zet door te denken dat je aan allerlei verwachtingen zou moeten voldoen.

Er zijn heel veel verschillende vormen van meditatie, maar deze simpele oefening wordt door alle tradities aanbevolen. Hij kan door iedereen gedaan worden. Het maakt niet uit of je jezelf als christen, atheïst, boeddhist of scepticus beschouwt; het beoefenen van meditatie is onafhankelijk van geloof of overtuiging.

Je houding
Om dat te bereiken ga je comfortabel zitten. Als dat niet mogelijk is kun je ook gaan liggen, al is de kans dat je dan in slaap valt wel groter. Je kunt gewoon een stoel gebruiken – als het mogelijk is dat je op eigen kracht rechtop zit, doe dit dan, anders mag je ook de leuning gebruiken. Er is ook niets op tegen om op een bank te gaan zitten, in het zand, tegen een muur, etc.

De bedoeling is dat je comfortabel zit zodat je niet teveel wordt afgeleid door lichamelijk ongemak of irritatie. Als je op een stoel zit zet dan je beide voeten op de grond en zorg dat de bovenbenen evenwijdig aan de vloer zijn. Voeten, knieën en schouders vormen één lijn. Leg je handen ontspannen neer in je schoot, met de palmen omhoog, het liefst boven elkaar, maar je kunt ze ook op de knieën leggen.

Hou je hoofd recht, de kin iets ingetrokken. Zorg dat je niet gaat doezelen. Als je merkt dat je slaperig wordt kun je even met je hoofd heen en weer bewegen. Soms helpt het als je voorstelt dat er een draadje vanuit de kruin van je hoofd omhoog gaat en dat dit je omhoog trekt.

Je kunt ook op een meditatiekussen gaan zitten in de lotus of half-lotus positie. Je gaat niet perse beter mediteren als je klassieke Indiase houdingen kunt aannemen. Belangrijkste is dat je een houding vindt waarin je langere tijd comfortabel kunt zitten zodat je je met gemak kunt wijden aan meditatie.

Ontspannen alert zijn lukt veel beter als de lucht fris is. Zet, als dat mogelijk is, een raam open als je mediteert.

Wanneer en hoe lang?
Er is geen speciale tijd die meer geschikt is dan andere om te mediteren. Traditioneel wordt vaak de ochtend of de middag aanbevolen, maar elke tijd is een goede tijd. Wanneer het uitkomt. Je kunt ook allerlei verloren momentjes van de dag gebruiken. Beter 4 keer per dag 5 minuten dan niet mediteren omdat je geen 20 minuten vrij kunt maken. Ook zulke korte meditaties zijn heilzaam.

Toch valt er veel voor te zeggen om er naar te streven om 2 x per dag een half uur te mediteren. Je kunt een keukenklokje, speciale cd’s, je iPhone of wat dan ook gebruiken om je te laten weten dat er een half uur verstreken is. Zeker als je wat vaker regelmatig mediteert zul je merken dat je ook echt zin krijgt om te gaan zitten. Wat in het begin een opgaaf lijkt wordt later een verlangen. Mediteren kan bijzonder prettig zijn.

Wat doe je?
Als je eenmaal zit, ogen gesloten of halfgesloten, richt je je aandacht eerst op je lichaam. Je kunt, als je dat wilt een bodyscan doen. Voel dan eerst de stand van je voeten, je onderbenen, je billen en geslachtsdelen, je buik en rug, je armen, je nek en je hoofd. Ga rustig met je aandacht langs alle delen van je lichaam, je kunt als je dat wilt een aantal keren op en neer gaan met je aandacht. Er zijn misschien allerlei sensaties en je kunt van alles en nog wat voelen, maar probeer zo veel als dat mogelijk is alleen maar te constateren dat er lichamelijke sensaties zijn, zonder dat je er verder iets mee doet.

Richt je aandacht vervolgens op de adem. Je kunt dat doen door je bewust te worden van het op en neer gaan van je buikwand, maar je kunt er ook voor kiezen om te voelen hoe de lucht je neus in – en uit gaat. Een goede methode kan ook zijn dat je bij iedere inademing mee telt tot je bij tien bent, en dan weer opnieuw begint bij één. Als je merkt dat je met je aandacht afgeleid wordt begin je gewoon opnieuw met tellen.

Je hoeft niets aan je ademhaling te veranderen. Merk gewoon op hoe je ademt. Merk gewoon op hoe je zit. Merk gewoon op hoe gedachten voorbij komen.

Aandachtig zijn
En daarbij zijn we dan bij het meest lastigste aspect van meditatie gekomen; kijken naar gedachten zonder daar in mee te gaan. Je zult merken dat je, zeker in het begin, keer op keer “meegenomen” wordt door de stroom van gedachten. Het is ook goed mogelijk dat je meer een gevoelstype bent en keer op keer meegaat in allerlei gevoelens. Dat is niet erg, maar het is niet de bedoeling.

Als je merkt dat je afgeleid bent geraakt keer dan terug. Verwijt jezelf niks, maar richt rustig je aandacht weer op je ademhaling en ga weer tellen als dat je helpt. Je kunt ook heel goed gebruik maken van bepaalde woorden die je keer op keer herhaalt. “Rust. Vrede. Stilte”. Het is okay om zachtjes tegen je zelf te zeggen “Ik voel me veilig” “Ik ben stil en vredig”. Je kunt zelf allerlei variaties bedenken – als ze je helpen om kalm en alert te zijn is het goed.

Wees stil, rustig en alert. Laat je niet meenemen door gedachten, beelden en gevoelens, laat je niet afleiden door sensaties en impulsen, maar richt je aandacht op het rustige ritme van je ademhaling. Probeer steeds meer bewust te worden van de achterliggende vrede en stilte, maar wees niet boos op jezelf als dat eens een keer niet lukt. Sommige meditatie sessies gaan beter dan anderen, dit is natuurlijk.

Maak er geen wedstrijd of prestatie van. Doe niet heel hard je best. Ontspan. Laat de dingen zijn. Wees niet ongeduldig, verwacht er niet te veel van. Meditatie heeft op de lange termijn allerlei hele prettige gevolgen, maar zit niet als een roofvogel te wachten op het verschijnen daarvan. Meditatie is niet spectaculair.

Wees vredig en sereen. Geniet van de rust en stilte. Blijf ontspannen en alert. Hoe vaker je dit doet, hoe gemakkelijker het je afgaat. Op den duur zul je deze ontspannen stilte ook ervaren als je druk bezig bent. Het wordt dan de constante achtergrond van je ervaring.

Als je klaar bent met mediteren beweeg je misschien eerst een paar keer je voeten, wrijf je je handen tegen elkaar. Misschien wil je nog je benen, buik of borst even aanraken. Schudt je hoofd even zachtjes heen en weer, doe je ogen open, kijk wat om je heen. Sta langzaam op en keer dan rustig weer terug naar je activiteiten.

Effecten van meditatie
Er zijn al heel wat onderzoeken naar meditatie gedaan, en er verschijnen ook nog steeds nieuwe studies. Een aantal van de meest genoemde effecten van meditatie zijn onder andere:

  • Een afname van stress en spanning, minder schrikachtig
  • Een versterking van het immuunsysteem, robuustere gezondheid
  • Gevoelens en emoties worden evenwichtiger en minder extreem
  • Een afname van gevoelens van depressie, onmacht en angst
  • Afname van gevoeligheid voor verslaving
  • Een toename van ontspannen en alert aanwezig zijn
  • Een toename van het zelfvertrouwen
  • Een sterker gevoel van eigenheid
  • Evenwichtiger en minder snel uit balans
  • Gevoelens van kracht en verbondenheid
  • Spirituele groei, meer liefde, geduld en vriendelijkheid
  • Optimisme, vertrouwen, zelfwaardering
  • Sterker vermogen tot langdurige concentratie

Bron: www.vrolijkverlicht.nl