In dit unieke boek vertellen de auteurs hoe je de verworvenheden van mindfulness kunt toepassen op je eigen levensstijl. We willen immers allemaal gezond leven, en eten is daar een uitermate belangrijk aspect van. Mindful Eating betekent in de eerste plaats: meer aandacht voor jezelf en de manier waarop je in het leven staat.
In het eerste deel bespreken de klinisch psychologen de relatie van de mens met eten en wat het boeddhistische mindfulness en de techniek erachter precies inhoudt.
Daarna zoomen ze in op zeven soorten honger (oog-, neus-, mond-, maag-, lichaams-, gedachten- en harthonger), beschrijven ze kort wat de triggers zijn en hoe de honger gestild kan worden. Ze waarschuwen ook voor de rol van gewoonten bij het eten.
Het derde deel gaat over de motivaties om te eten, hoe mensen restrictief of automatisch eten, en hoe je kunt streven naar mindful eten, waarbij je op basis van innerlijke signalen bewust kiest voor een gezonde voeding.
Het werkboek beschrijft vervolgens een vijfwekenprogramma voor de lezer met onder meer meditatieoefeningen die het mindful eten geslaagd integreren in je leven.
Tot slot is er nog een verdiepend hoofdstuk dat bewust wil maken van wat de ecologische gevolgen zijn van je voedingskeuzes.
Heldere en vlotte informatie voor wie bewuster en gezond wil eten. Verlucht met kaders en citaten, oefeningen, meditaties; 20 gelinieerde pagina's voor eigen notities. Met bibliografie en een lijstje 'Aanraders'.
woensdag 29 februari 2012
Mindfulness
aandacht voor nu
Volle agenda's, afspraken… We zijn continu bezig, rennend van het één naar het ander. Zijn we even niet actief dan zijn we wel weer druk in ons hoofd over wat er allemaal nog moet gebeuren, dingen die mis kunnen gaan enzovoort. Door zo te leven hebben we weinig aandacht voor onze omgeving, voor het moment van nu. En dat is raar omdat er nooit iets anders is dan nu. Mindfulness probeert dat te doorbreken door opnieuw aandacht te vragen voor het nu. Via diverse oefeningen wordt de lezer uitgedaagd om met mindfulness aan de slag te gaan. De kunst is om van mindfulness een levenshouding te maken. Een leven waarin aandacht voor het nu een tweede natuur is, is een leven dat voller geleefd wordt.
Iedere voetstap is niet alleen een middel om een doel te bereiken, maar een op zichzelf staand uniek gebeuren.
Marc Brookhuis houdt zich al meer dan tien jaar intensief bezig met zenmeditatie en oosterse filosofie. Een groot deel van zijn zenopleiding volgde hij bij het Zentrum in Utrecht. Daarnaast heeft hij enkele weken in Wat Suanmokh (een klooster in Thailand) Vipassana-meditatie beoefend. www.vierentwee.nl
Dit boek gaat over mindfulness, een verzamelnaam voor een grote hoeveelheid methodes en technieken die helpen om 'in het hier-en-nu te zijn'. Mindfulnes is aandachttraining, een training die je leert om met je aandacht in het hier en nu te zijn en bewust te blijven van alles wat zich voordoet. Daarbij wordt gebruikgemaakt van bewegings- en lichaamsoefeningen, meditatieve oefeningen, concentratie- en aandachtsoefeningen en inzichtoefeningen. Het boek is geschikt voor mensen die geinteresseerd zijn in mindfulness en het willen toepassen; het bevat veel oefeningen. Ook legt de auteur uit waar mindfulness goed voor is, en waar het vandaan komt.
De auteur heeft een zenopleiding gevolgd, werkt als personal coach en geeft les in meditatie, mindfulness en oosterse en westerse filosofie.
Volle agenda's, afspraken… We zijn continu bezig, rennend van het één naar het ander. Zijn we even niet actief dan zijn we wel weer druk in ons hoofd over wat er allemaal nog moet gebeuren, dingen die mis kunnen gaan enzovoort. Door zo te leven hebben we weinig aandacht voor onze omgeving, voor het moment van nu. En dat is raar omdat er nooit iets anders is dan nu. Mindfulness probeert dat te doorbreken door opnieuw aandacht te vragen voor het nu. Via diverse oefeningen wordt de lezer uitgedaagd om met mindfulness aan de slag te gaan. De kunst is om van mindfulness een levenshouding te maken. Een leven waarin aandacht voor het nu een tweede natuur is, is een leven dat voller geleefd wordt.
Iedere voetstap is niet alleen een middel om een doel te bereiken, maar een op zichzelf staand uniek gebeuren.
Marc Brookhuis houdt zich al meer dan tien jaar intensief bezig met zenmeditatie en oosterse filosofie. Een groot deel van zijn zenopleiding volgde hij bij het Zentrum in Utrecht. Daarnaast heeft hij enkele weken in Wat Suanmokh (een klooster in Thailand) Vipassana-meditatie beoefend. www.vierentwee.nl
Dit boek gaat over mindfulness, een verzamelnaam voor een grote hoeveelheid methodes en technieken die helpen om 'in het hier-en-nu te zijn'. Mindfulnes is aandachttraining, een training die je leert om met je aandacht in het hier en nu te zijn en bewust te blijven van alles wat zich voordoet. Daarbij wordt gebruikgemaakt van bewegings- en lichaamsoefeningen, meditatieve oefeningen, concentratie- en aandachtsoefeningen en inzichtoefeningen. Het boek is geschikt voor mensen die geinteresseerd zijn in mindfulness en het willen toepassen; het bevat veel oefeningen. Ook legt de auteur uit waar mindfulness goed voor is, en waar het vandaan komt.
De auteur heeft een zenopleiding gevolgd, werkt als personal coach en geeft les in meditatie, mindfulness en oosterse en westerse filosofie.
dinsdag 28 februari 2012
De nieuwste Mindfulness boeken
Hieronder vindt je onze selectie van de nieuwste Mindfulness-boeken (verschijningsdatum vanaf oktober 2011).
Bestellen gaat veilig en gemakkelijk door te klikken op de link en het bestelproces te doorlopen via Bol.com.
Bestellen gaat veilig en gemakkelijk door te klikken op de link en het bestelproces te doorlopen via Bol.com.
Het lotus effect
schud je ego af en ontdek je ware zelf
Geslacht, leeftijd, beroep, status, maar ook je acties, gevoelens, lichaam en gedachten: allemaal feiten die iets over jou zeggen, maar helemaal niets betekenen als het gaat om wie je werkelijk bent. Ons ego staat in de weg van wie we echt zijn en Somov laat in Het lotus effect zien hoe je laag voor laag je ego af kunt pellen om je ware identiteit te ontdekken. Net als een lotusbloem kun je leren om 'vuil en modder' van je af te laten glijden en zelf schoon en zuiver te blijven.
Recensie(s)
De lotusbloem is zo waterafstotend dat alle vuil er vanaf spoelt. Ontstaan uit de modder, blijft zij onaantastbaar zuiver. Dit boek gaat over een manier om tot je zuivere, ware zelf te komen. Het 'vuil' is de informatie die iets over je vertelt, maar niets zegt over je essentie. De auteur beschrijft systematisch en met voorbeelden en oefeningen hoe je met deze informatie kunt omgaan. Gaandeweg het boek wordt duidelijk dat wij niet zijn wat wij hebben, hoe anderen ons behandelen of hoe zij ons beoordelen.
Zelfreflectie is het begin, daarna kun je jezelf bewust ontgiften van alle niet-relevante of valse informatie. Het middelste deel van het boek gaat vooral over wat je niet bent, bijvoorbeeld: ik ben niet mijn bezit, ik ben niet mijn lichaam, ik ben niet mijn herkomst.
Conclusie: de essentie van jezelf (wat je wel bent) is wellicht alleen voor jezelf te begrijpen en nauwelijks aan een ander uit te leggen.
Helder taalgebruik, overzichtelijke opzet, maar complexe materie. Een boek dat een andere, interessante visie geeft op het onderwerp jezelf worden door je ware ik te vinden. De auteur is een Amerikaanse psycholoog. Met literatuurverwijzingen.
Geslacht, leeftijd, beroep, status, maar ook je acties, gevoelens, lichaam en gedachten: allemaal feiten die iets over jou zeggen, maar helemaal niets betekenen als het gaat om wie je werkelijk bent. Ons ego staat in de weg van wie we echt zijn en Somov laat in Het lotus effect zien hoe je laag voor laag je ego af kunt pellen om je ware identiteit te ontdekken. Net als een lotusbloem kun je leren om 'vuil en modder' van je af te laten glijden en zelf schoon en zuiver te blijven.
Recensie(s)
De lotusbloem is zo waterafstotend dat alle vuil er vanaf spoelt. Ontstaan uit de modder, blijft zij onaantastbaar zuiver. Dit boek gaat over een manier om tot je zuivere, ware zelf te komen. Het 'vuil' is de informatie die iets over je vertelt, maar niets zegt over je essentie. De auteur beschrijft systematisch en met voorbeelden en oefeningen hoe je met deze informatie kunt omgaan. Gaandeweg het boek wordt duidelijk dat wij niet zijn wat wij hebben, hoe anderen ons behandelen of hoe zij ons beoordelen.
Zelfreflectie is het begin, daarna kun je jezelf bewust ontgiften van alle niet-relevante of valse informatie. Het middelste deel van het boek gaat vooral over wat je niet bent, bijvoorbeeld: ik ben niet mijn bezit, ik ben niet mijn lichaam, ik ben niet mijn herkomst.
Conclusie: de essentie van jezelf (wat je wel bent) is wellicht alleen voor jezelf te begrijpen en nauwelijks aan een ander uit te leggen.
Helder taalgebruik, overzichtelijke opzet, maar complexe materie. Een boek dat een andere, interessante visie geeft op het onderwerp jezelf worden door je ware ik te vinden. De auteur is een Amerikaanse psycholoog. Met literatuurverwijzingen.
vrijdag 24 februari 2012
Mindfulness bij Autisme
Mindfulness is een in oorsprong oosterse aandachtstraining gericht op zelfacceptatie en het met aandacht leven ‘in het moment’. Trainingen mindfulness zijn populair in Nederland. En ook de wetenschap toont interesse: zij ziet mogelijkheden voor mindfulness als therapie voor mensen met bijvoorbeeld een depressie of stress-gerelateerde klachten. Klinisch psycholoog Annelies Spek en psycholoog lotte Herwig startten een mindfulness therapie specifiek voor volwassenen met autisme. in dit artikel meer hierover
Mindfulness is een therapievorm die mensen met autisme kan helpen om minder te piekeren, minder last te hebben van continue gedachten en minder overbelast te raken. Ook ouders van kinderen met autisme of partners van volwassenen met autisme kunnen baat hebben bij deze therapievorm. Uit onderzoek is gebleken dat mindfulness therapie mensen kan helpen bij het omgaan met bijvoorbeeld depressieve klachten, burn-out en angsten. De therapie kan ook helpen om klachten van overbelasting, die vaak gezien worden bij partners en ouders van mensen met autisme, te verminderen. Zij kunnen deelnemen aan een algemene mindfulness training of aan een training die speciaal gericht is op ouders van kinderen met autisme: ‘mindful parenting’ (zie ook kader aan het slot van dit artikel). In dit artikel wordt verder ingegaan op mindfulness voor volwassenen met autisme.
Wat is mindfulness therapie?
Bij mindfulness therapie worden verschillende meditatie-oefeningen aangeleerd (oefeningen in stilte, concentratie en bewustzijnsverruiming). De meditatie-oefeningen voer je thuis dagelijks uit. Hierbij kun je een cd gebruiken waarmee je de meditatie-oefeningen kunt beluisteren terwijl je ze uitvoert. De meditatie-oefening doe je liggend op een matje of zittend op een kussen of stoel. Ook worden er lichaamsoefeningen gedaan die sterk lijken op yoga. Je kunt de oefeningen met gesloten ogen doen maar ook terwijl je kijkt naar een vast punt in de ruimte. De meeste oefeningen duren tussen de twintig en veertig minuten. Mindfulness kun je als groepstherapie doen, maar ook thuis zelf beoefenen.
Waarom mindfulness voor volwassenen met autisme?
Helaas zijn er nog maar weinig therapievormen specifiek voor volwassenen met autisme, en is er nog vrijwel geen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effectiviteit van bestaande therapieën voor volwassenen met autisme. Op dit moment zijn de meest voorkomende behandel- en begeleidingsvormen voor volwassenen met autisme: psycho-educatie (uitleg over wat autisme inhoudt), psychosociale begeleiding (het bieden van praktische hulp) en medicatie. Bij sommige autismecentra worden ook andere therapievormen aangeboden. Vaak gaat het om therapievormen die gericht zijn op het aanpassen van de omgeving en waarbij weinig handvatten worden geboden aan de persoon met autisme zelf. Bij een aantal GGZ-instellingen wordt wel gericht gewerkt aan de ontwikkeling van dergelijke handvatten. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij het centrum autisme volwassenen van GGZ Eindhoven. Deze instelling koos ervoor om te onderzoeken welke mogelijkheden de relatief nieuwe mindfulness-therapie deze doelgroep kan bieden. Bij deze therapievorm worden technieken aangeleerd die iemand met autisme zelf kan gebruiken om minder last te krijgen van pieker- en dwanggedachten. De oorspronkelijke mindfulness therapie is herschreven om deze goed te laten aansluiten bij volwassenen met autisme. Hierbij is bijvoorbeeld beeldspraak verwijderd, de training is met één sessie verlengd en op diverse gebieden is er meer structuur en duidelijkheid aangebracht.
Waar kan mindfulness therapie bij helpen?
-Somberheidsklachten:
Mensen met autisme zijn vaker somber dan andere mensen. Dit komt mogelijk doordat zij sneller vastlopen in het werk, bij een opleiding of in een relatie. Hierdoor kan het gebeuren dat zij somber worden over zichzelf en over de toekomst. De mindfulness therapie kan helpen om deze sombere gedachten te doorbreken door ze te zien als ‘alleen maar gedachten’ en er niet verder op door te denken. Hierdoor kom je niet in een vicieuze cirkel terecht waarin de gedachten almaar negatiever worden.
-Dwangmatig denken:
Mensen met autisme hebben de neiging om dingen goed te doordenken. Waar andere mensen al snel overgaan naar een andere gedachte, hebben mensen met autisme de neiging om tot in de details door te denken. Vaak lukt het hen niet om te stoppen met denken, waardoor zij weinig rust ervaren in hun hoofd en problemen ervaren met in- of doorslapen. Het niet kunnen stoppen met denken wordt ook wel ‘dwangmatig denken’ genoemd. Bij de mindfulness therapie leer je om je aandacht actief te sturen. Door het oefenen met de meditaties word je steeds beter in staat om op een actieve manier je (dwangmatige) gedachten te doorbreken door je aandacht ergens anders op te richten, zoals op je ademhaling of je lichaam. Hierdoor kan het bijvoorbeeld beter lukken om weer in slaap te vallen.
-Prikkelgevoeligheid:
Veel mensen met autisme zijn gevoelig voor prikkels zoals geluid en licht. Het lukt hen niet deze prikkels te negeren, zoals mensen zonder autisme doen. Doordat geluiden en licht zo hard binnenkomen worden mensen met autisme sneller moe en ‘overprikkeld’ en raken zij, bijvoorbeeld tijdens het werk, sneller overbelast dan mensen zonder autisme. Tijdens de mindfulness-oefening richt je je op een bepaalde focus (zoals je ademhaling of je lichaam). Telkens als je afgeleid wordt door een prikkel of door een gedachte, keer je terug met je aandacht naar je focus. Hierdoor krijgen je hersenen als het ware tijdelijk even rust, waardoor ze kunnen herstellen van de prikkels die je overdag hebt opgedaan. Ook is er een meditatie-oefening van vijf minuten, waarbij de aandacht eerst op de ademhaling en daarna op het lichaam wordt gericht. Deze oefening is zinvol om op een drukke dag tussendoor te doen, bijvoorbeeld op het werk. Dit kan helpen om je hersenen even rust te geven, waardoor je gemakkelijker verder kan werken. Bij sommige mensen helpt deze oefening juist om beter hun lichamelijke grens aan te voelen. Door actief stil te staan bij hun lichaam voelen ze of ze nog energie hebben om door te werken of dat ze beter even kunnen gaan pauzeren.
Kortom, mindfulness geeft de mogelijkheid om actief in te grijpen bij piekergedachten en dwangmatige gedachten en geeft rust waardoor je gemakkelijker kunt ‘ontprikkelen’.
Ervaringen van volwassenen met autisme
De eerste ervaringen met mindfulness bij volwassenen met autisme zijn positief. Bij GGZ-Eindhoven hebben inmiddels twee mindfulness therapiegroepen plaatsgevonden. Aan de groepsleden is gevraagd wat hun ervaringen waren. Ook zijn vragenlijsten afgenomen om te onderzoeken wat precies het effect is van deze therapie. De tabel bij dit artikel laat zien op welke manier de mindfulness therapie heeft geholpen bij volwassenen met autisme. De cijfers in de tabel geven aan hoeveel mensen (van de 11 mensen uit de eerste mindfulnessgroep) een bepaald antwoord hebben gegeven op de verschillende vragen. Het meest wordt genoemd dat zij door de meditaties gemakkelijker kunnen stoppen met denken en dat ze sneller in slaap komen. Daarnaast hebben, bij sommige mensen, de meditaties geholpen om minder te piekeren, minder situaties te vermijden en om vriendelijker te zijn naar zichzelf.
Mindfulness zonder beeldspraak
Uit ervaring blijkt dat niet alle meditatievormen aansluiten bij alle mensen met autisme. De meeste mensen hebben één of twee meditatievormen waar ze in de praktijk iets aan hebben. Voor sommigen werkt de bodyscan (een meditatie waarbij je ligt en waarbij je de aandacht, een voor een, richt op je verschillende lichaamsdelen) goed en komen zij daardoor tot rust. Zij doen deze meditatie vooral als ze gespannen of overprikkeld zijn. Voor anderen helpt de 5-minuten meditatie om overdag even wat rust in het hoofd te krijgen. Andere mensen helpt het om ’s nachts, als ze niet kunnen slapen, met aandacht de ademhaling te volgen zodat ze makkelijker in slaap vallen. Er zijn ook mensen met autisme voor wie de meditatie niet helpt, zij zijn dan mogelijk meer gebaat bij een andere vorm van therapie. Over het algemeen genomen kunnen we zeggen dat de meeste mensen een positief effect ervaren van de mindfulness training. Mindfulness biedt met name een zeer gestructureerde manier van mediteren met duidelijke oefeningen.
Op https://sites.google.com/site/levendinaandacht/online-cursus-mindfulness vindt u een online cursus Mindfulness. De cursus in niet speciaal toegesneden op autisten, maar wel heel geschikt voor ouders en anderen die met autisme in hun leven te maken hebben. De cursus is gratis en vrij toegankelijk, maar er wordt wel een vrijwillige bijdrage gevraagd om de cursus up to date te houden.
Mindfulness is een therapievorm die mensen met autisme kan helpen om minder te piekeren, minder last te hebben van continue gedachten en minder overbelast te raken. Ook ouders van kinderen met autisme of partners van volwassenen met autisme kunnen baat hebben bij deze therapievorm. Uit onderzoek is gebleken dat mindfulness therapie mensen kan helpen bij het omgaan met bijvoorbeeld depressieve klachten, burn-out en angsten. De therapie kan ook helpen om klachten van overbelasting, die vaak gezien worden bij partners en ouders van mensen met autisme, te verminderen. Zij kunnen deelnemen aan een algemene mindfulness training of aan een training die speciaal gericht is op ouders van kinderen met autisme: ‘mindful parenting’ (zie ook kader aan het slot van dit artikel). In dit artikel wordt verder ingegaan op mindfulness voor volwassenen met autisme.
Wat is mindfulness therapie?
Bij mindfulness therapie worden verschillende meditatie-oefeningen aangeleerd (oefeningen in stilte, concentratie en bewustzijnsverruiming). De meditatie-oefeningen voer je thuis dagelijks uit. Hierbij kun je een cd gebruiken waarmee je de meditatie-oefeningen kunt beluisteren terwijl je ze uitvoert. De meditatie-oefening doe je liggend op een matje of zittend op een kussen of stoel. Ook worden er lichaamsoefeningen gedaan die sterk lijken op yoga. Je kunt de oefeningen met gesloten ogen doen maar ook terwijl je kijkt naar een vast punt in de ruimte. De meeste oefeningen duren tussen de twintig en veertig minuten. Mindfulness kun je als groepstherapie doen, maar ook thuis zelf beoefenen.
Waarom mindfulness voor volwassenen met autisme?
Helaas zijn er nog maar weinig therapievormen specifiek voor volwassenen met autisme, en is er nog vrijwel geen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effectiviteit van bestaande therapieën voor volwassenen met autisme. Op dit moment zijn de meest voorkomende behandel- en begeleidingsvormen voor volwassenen met autisme: psycho-educatie (uitleg over wat autisme inhoudt), psychosociale begeleiding (het bieden van praktische hulp) en medicatie. Bij sommige autismecentra worden ook andere therapievormen aangeboden. Vaak gaat het om therapievormen die gericht zijn op het aanpassen van de omgeving en waarbij weinig handvatten worden geboden aan de persoon met autisme zelf. Bij een aantal GGZ-instellingen wordt wel gericht gewerkt aan de ontwikkeling van dergelijke handvatten. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij het centrum autisme volwassenen van GGZ Eindhoven. Deze instelling koos ervoor om te onderzoeken welke mogelijkheden de relatief nieuwe mindfulness-therapie deze doelgroep kan bieden. Bij deze therapievorm worden technieken aangeleerd die iemand met autisme zelf kan gebruiken om minder last te krijgen van pieker- en dwanggedachten. De oorspronkelijke mindfulness therapie is herschreven om deze goed te laten aansluiten bij volwassenen met autisme. Hierbij is bijvoorbeeld beeldspraak verwijderd, de training is met één sessie verlengd en op diverse gebieden is er meer structuur en duidelijkheid aangebracht.
Waar kan mindfulness therapie bij helpen?
-Somberheidsklachten:
Mensen met autisme zijn vaker somber dan andere mensen. Dit komt mogelijk doordat zij sneller vastlopen in het werk, bij een opleiding of in een relatie. Hierdoor kan het gebeuren dat zij somber worden over zichzelf en over de toekomst. De mindfulness therapie kan helpen om deze sombere gedachten te doorbreken door ze te zien als ‘alleen maar gedachten’ en er niet verder op door te denken. Hierdoor kom je niet in een vicieuze cirkel terecht waarin de gedachten almaar negatiever worden.
-Dwangmatig denken:
Mensen met autisme hebben de neiging om dingen goed te doordenken. Waar andere mensen al snel overgaan naar een andere gedachte, hebben mensen met autisme de neiging om tot in de details door te denken. Vaak lukt het hen niet om te stoppen met denken, waardoor zij weinig rust ervaren in hun hoofd en problemen ervaren met in- of doorslapen. Het niet kunnen stoppen met denken wordt ook wel ‘dwangmatig denken’ genoemd. Bij de mindfulness therapie leer je om je aandacht actief te sturen. Door het oefenen met de meditaties word je steeds beter in staat om op een actieve manier je (dwangmatige) gedachten te doorbreken door je aandacht ergens anders op te richten, zoals op je ademhaling of je lichaam. Hierdoor kan het bijvoorbeeld beter lukken om weer in slaap te vallen.
-Prikkelgevoeligheid:
Veel mensen met autisme zijn gevoelig voor prikkels zoals geluid en licht. Het lukt hen niet deze prikkels te negeren, zoals mensen zonder autisme doen. Doordat geluiden en licht zo hard binnenkomen worden mensen met autisme sneller moe en ‘overprikkeld’ en raken zij, bijvoorbeeld tijdens het werk, sneller overbelast dan mensen zonder autisme. Tijdens de mindfulness-oefening richt je je op een bepaalde focus (zoals je ademhaling of je lichaam). Telkens als je afgeleid wordt door een prikkel of door een gedachte, keer je terug met je aandacht naar je focus. Hierdoor krijgen je hersenen als het ware tijdelijk even rust, waardoor ze kunnen herstellen van de prikkels die je overdag hebt opgedaan. Ook is er een meditatie-oefening van vijf minuten, waarbij de aandacht eerst op de ademhaling en daarna op het lichaam wordt gericht. Deze oefening is zinvol om op een drukke dag tussendoor te doen, bijvoorbeeld op het werk. Dit kan helpen om je hersenen even rust te geven, waardoor je gemakkelijker verder kan werken. Bij sommige mensen helpt deze oefening juist om beter hun lichamelijke grens aan te voelen. Door actief stil te staan bij hun lichaam voelen ze of ze nog energie hebben om door te werken of dat ze beter even kunnen gaan pauzeren.
Kortom, mindfulness geeft de mogelijkheid om actief in te grijpen bij piekergedachten en dwangmatige gedachten en geeft rust waardoor je gemakkelijker kunt ‘ontprikkelen’.
Ervaringen van volwassenen met autisme
De eerste ervaringen met mindfulness bij volwassenen met autisme zijn positief. Bij GGZ-Eindhoven hebben inmiddels twee mindfulness therapiegroepen plaatsgevonden. Aan de groepsleden is gevraagd wat hun ervaringen waren. Ook zijn vragenlijsten afgenomen om te onderzoeken wat precies het effect is van deze therapie. De tabel bij dit artikel laat zien op welke manier de mindfulness therapie heeft geholpen bij volwassenen met autisme. De cijfers in de tabel geven aan hoeveel mensen (van de 11 mensen uit de eerste mindfulnessgroep) een bepaald antwoord hebben gegeven op de verschillende vragen. Het meest wordt genoemd dat zij door de meditaties gemakkelijker kunnen stoppen met denken en dat ze sneller in slaap komen. Daarnaast hebben, bij sommige mensen, de meditaties geholpen om minder te piekeren, minder situaties te vermijden en om vriendelijker te zijn naar zichzelf.
Mindfulness zonder beeldspraak
Uit ervaring blijkt dat niet alle meditatievormen aansluiten bij alle mensen met autisme. De meeste mensen hebben één of twee meditatievormen waar ze in de praktijk iets aan hebben. Voor sommigen werkt de bodyscan (een meditatie waarbij je ligt en waarbij je de aandacht, een voor een, richt op je verschillende lichaamsdelen) goed en komen zij daardoor tot rust. Zij doen deze meditatie vooral als ze gespannen of overprikkeld zijn. Voor anderen helpt de 5-minuten meditatie om overdag even wat rust in het hoofd te krijgen. Andere mensen helpt het om ’s nachts, als ze niet kunnen slapen, met aandacht de ademhaling te volgen zodat ze makkelijker in slaap vallen. Er zijn ook mensen met autisme voor wie de meditatie niet helpt, zij zijn dan mogelijk meer gebaat bij een andere vorm van therapie. Over het algemeen genomen kunnen we zeggen dat de meeste mensen een positief effect ervaren van de mindfulness training. Mindfulness biedt met name een zeer gestructureerde manier van mediteren met duidelijke oefeningen.
Op https://sites.google.com/site/levendinaandacht/online-cursus-mindfulness vindt u een online cursus Mindfulness. De cursus in niet speciaal toegesneden op autisten, maar wel heel geschikt voor ouders en anderen die met autisme in hun leven te maken hebben. De cursus is gratis en vrij toegankelijk, maar er wordt wel een vrijwillige bijdrage gevraagd om de cursus up to date te houden.
zaterdag 18 februari 2012
Mindfulness / Meditatie - 8 praktische tips
Mindfulness en de meditatie technieken die je daarbij gebruikt zijn er op gericht dat je 100% van je aandacht kunt richten op het hier en nu. Het regelmatig mediteren levert vele voordelen. De algemene gezondheid verbetert, angsten verminderen, opgewektheid neemt toe, evenals het concentratievermogen. Somberheid maakt plaats voor geluk, zeggen sommige zelfs.
Ik noem het liever opgewektheid, maar wat maakt het uit?
De titel van deze ‘post’ sprak je aan, omdat je deel uitmaakt van al die mensen die ooit weleens probeerde te mediteren, of gaan mediteren ooit overwogen. De kans is groot dat je niet werkelijk bent begonnen, of het hebt opgegeven. Dat is jammer, maar begrijpelijk. Je wilt resultaat, er is iets dat moet verbeteren en liefst zo snel mogelijk. Daar zit de paradox. Mediteren gaat niet om snel en beter, het gaat niet over prestaties, het vraagt een verandering van instelling om op termijn de voordelen te bemerken.
8 Praktische tips
Om je als beginner te helpen geef ik je 8 praktische tips om de horde te nemen en mindfulness, aandacht een kenmerk van je leven te laten worden. Niets moet, maar als je de tips volgt gaat het je zeker helpen om met aandacht te leven.
1. Routine
Maak van mediteren een vaste routine. Routine is er niet zomaar. Dagelijks je tanden poetsen is je aangeleerd en is door de herhaling een vast onderdeel van de dag geworden. De routine om meditatie in je leven te verankeren, vraagt ook dat je het eerst aanleert en het na een tijdje vanzelf wilt doen; het niet meer wilt missen. Start met een vast moment op de dag (nog beter twee keer per dag), waarbij je op een ‘stille’ plaats gaat zitten waar je niet gestoord zult worden. Meld eventueel aan je huisgenoten, wat je van plan bent en dat zij je goed kunnen helpen als ze je even met rust laten.
2. Zitten
Ga rustig zitten op een rechte stoel, of op een bankje. Zorg dat je actief zit, niet leunen, of onderuitgezakt, strek je rug en zet je hoofd recht boven je ruggengraat. Ontspan je spieren en leg je handen bij voorkeur ‘open’ (palm naar boven) op je bovenbenen. Zo kan je niets vast houden, of met je vinger ergens aan gaan zitten frummelen.
3. Adem
Ademhaling gaat vanzelf, je hoeft er niets voor te doen. Met mediteren benut je de ademhaling door de lucht te volgen, maar niet door de ademhaling te beïnvloeden. Richt je aandacht op de plek waar je de lucht van de ademhaling het beste waarneemt. Sommigen voelen de lucht goed bij de neusvleugels, anderen nemen het beter waar bij het op en neer gaan van de buik, of het middenrif. Het maakt niet uit waar jij het beste de ademhaling kan observeren, richt je aandacht op de plek die voor jou de minste inspanning kost. Alles gaat vanzelf.
4. Gedachten
Zeker alles gaat vanzelf. Ook je gedachten en gevoelens komen van zelf. Observeer ze met aandacht, maar laat je niet meenemen door de gedachten en gevoelens. Richt je aandacht telkens weer teug naar je ademhaling nadat je afgeleid wordt door je gedachten en gevoelens .
5. Tijd
Hoe lang moet je mediteren om ooit effect te merken? Niets is voorgeschreven, maar twee keer 20 minuten per dag zal je zeker goed doen. Misschien wel een te grote stap vanuit het niets. Oefen dan eerst door een veel kortere tijd te nemen. Zet een klokje bijvoorbeeld op vijf minuten en ga rustig zitten en richt je adem op je ademhaling. De tijd kan je naar behoefte en vermogen verder uitbreiden.
6. Aandacht verschuiven
Als jet je na een week steeds beter afgaat om je aandacht, ondanks alle verstoring door gedachten, gevoelens en geluiden, weer terug te brengen naar je ademhaling, dan kan je eens proberen je aandacht te verschuiven. Probeer met je volle aandacht je lichaam te observeren. Begin bij je voeten en ga met al je aandacht langs je gehele lichaam. Niet van de hak op de tak, maar rustig van je voeten naar je enkels, onderbenen en zo verder. Zo kom je uiteindelijk uit bij je kruin. Telkens als je toch afgeleid wordt (en dat is heel gewoon, dat is de neiging van de geest), breng je de aandacht terug naar je ademhaling en pikt je vervolgens de reis langs je lichaam weer op bij de plaats waar je gebleven was.
7. Tijdstip
Zonder twijfel is het heel profijtelijk om ’s morgens de dag te beginnen met meditatie. Je zal er zeker een deel van de dag de positieve effecten van waarnemen. Wees goed voor jezelf. Doorbreek de standaard ochtend routine van hollen en haasten en start de dag een half uurtje vroeger en benut het half uur om te mediteren.
8. Hulp
Lukt het je toch moeilijk om je aandacht bij de ademhaling te houden, schaf je dan een cd met mindfulness meditatie aan. Er is niets mis mee om hulp te gebruiken.
Ik noem het liever opgewektheid, maar wat maakt het uit?
De titel van deze ‘post’ sprak je aan, omdat je deel uitmaakt van al die mensen die ooit weleens probeerde te mediteren, of gaan mediteren ooit overwogen. De kans is groot dat je niet werkelijk bent begonnen, of het hebt opgegeven. Dat is jammer, maar begrijpelijk. Je wilt resultaat, er is iets dat moet verbeteren en liefst zo snel mogelijk. Daar zit de paradox. Mediteren gaat niet om snel en beter, het gaat niet over prestaties, het vraagt een verandering van instelling om op termijn de voordelen te bemerken.
8 Praktische tips
Om je als beginner te helpen geef ik je 8 praktische tips om de horde te nemen en mindfulness, aandacht een kenmerk van je leven te laten worden. Niets moet, maar als je de tips volgt gaat het je zeker helpen om met aandacht te leven.
1. Routine
Maak van mediteren een vaste routine. Routine is er niet zomaar. Dagelijks je tanden poetsen is je aangeleerd en is door de herhaling een vast onderdeel van de dag geworden. De routine om meditatie in je leven te verankeren, vraagt ook dat je het eerst aanleert en het na een tijdje vanzelf wilt doen; het niet meer wilt missen. Start met een vast moment op de dag (nog beter twee keer per dag), waarbij je op een ‘stille’ plaats gaat zitten waar je niet gestoord zult worden. Meld eventueel aan je huisgenoten, wat je van plan bent en dat zij je goed kunnen helpen als ze je even met rust laten.
2. Zitten
Ga rustig zitten op een rechte stoel, of op een bankje. Zorg dat je actief zit, niet leunen, of onderuitgezakt, strek je rug en zet je hoofd recht boven je ruggengraat. Ontspan je spieren en leg je handen bij voorkeur ‘open’ (palm naar boven) op je bovenbenen. Zo kan je niets vast houden, of met je vinger ergens aan gaan zitten frummelen.
3. Adem
Ademhaling gaat vanzelf, je hoeft er niets voor te doen. Met mediteren benut je de ademhaling door de lucht te volgen, maar niet door de ademhaling te beïnvloeden. Richt je aandacht op de plek waar je de lucht van de ademhaling het beste waarneemt. Sommigen voelen de lucht goed bij de neusvleugels, anderen nemen het beter waar bij het op en neer gaan van de buik, of het middenrif. Het maakt niet uit waar jij het beste de ademhaling kan observeren, richt je aandacht op de plek die voor jou de minste inspanning kost. Alles gaat vanzelf.
4. Gedachten
Zeker alles gaat vanzelf. Ook je gedachten en gevoelens komen van zelf. Observeer ze met aandacht, maar laat je niet meenemen door de gedachten en gevoelens. Richt je aandacht telkens weer teug naar je ademhaling nadat je afgeleid wordt door je gedachten en gevoelens .
5. Tijd
Hoe lang moet je mediteren om ooit effect te merken? Niets is voorgeschreven, maar twee keer 20 minuten per dag zal je zeker goed doen. Misschien wel een te grote stap vanuit het niets. Oefen dan eerst door een veel kortere tijd te nemen. Zet een klokje bijvoorbeeld op vijf minuten en ga rustig zitten en richt je adem op je ademhaling. De tijd kan je naar behoefte en vermogen verder uitbreiden.
6. Aandacht verschuiven
Als jet je na een week steeds beter afgaat om je aandacht, ondanks alle verstoring door gedachten, gevoelens en geluiden, weer terug te brengen naar je ademhaling, dan kan je eens proberen je aandacht te verschuiven. Probeer met je volle aandacht je lichaam te observeren. Begin bij je voeten en ga met al je aandacht langs je gehele lichaam. Niet van de hak op de tak, maar rustig van je voeten naar je enkels, onderbenen en zo verder. Zo kom je uiteindelijk uit bij je kruin. Telkens als je toch afgeleid wordt (en dat is heel gewoon, dat is de neiging van de geest), breng je de aandacht terug naar je ademhaling en pikt je vervolgens de reis langs je lichaam weer op bij de plaats waar je gebleven was.
7. Tijdstip
Zonder twijfel is het heel profijtelijk om ’s morgens de dag te beginnen met meditatie. Je zal er zeker een deel van de dag de positieve effecten van waarnemen. Wees goed voor jezelf. Doorbreek de standaard ochtend routine van hollen en haasten en start de dag een half uurtje vroeger en benut het half uur om te mediteren.
8. Hulp
Lukt het je toch moeilijk om je aandacht bij de ademhaling te houden, schaf je dan een cd met mindfulness meditatie aan. Er is niets mis mee om hulp te gebruiken.
zaterdag 11 februari 2012
LEEF! 365 reflecties voor een mindful leven
De boodschap van dit boek: blijf vitaal en verliefd op dit leven, ongeacht de tegenslag die op je pad komt.
Het boek bestaat uit 365 reflecties (één voor iedere dag), die worden besloten met een korte oefening. De oefening zorgt er op originele wijze voor dat geest en zintuigen zich geheel openstellen voor het leven.
Een boek vol wonderen, waarin het verhaal van de auteur niet alleen vervlochten is met dat van anderen die worstelen met hun mens-zijn, maar ook met de grote wijsheidstradities.
Het boek bestaat uit 365 reflecties (één voor iedere dag), die worden besloten met een korte oefening. De oefening zorgt er op originele wijze voor dat geest en zintuigen zich geheel openstellen voor het leven.
Een boek vol wonderen, waarin het verhaal van de auteur niet alleen vervlochten is met dat van anderen die worstelen met hun mens-zijn, maar ook met de grote wijsheidstradities.
woensdag 8 februari 2012
Handboek voor het bouwen van je eigen luchtkasteel
Fantaseer jezelf gelukkig...
Het Luchtkasteel bestaat uit 25 kamers die elk een andere functie hebben: een suite voor schaamte, een kamer voor geluk, een traanzaal voor verdriet. Elke kamer wordt omschreven en biedt de lezer een aantal keuzes. Want niets werkt zo stimulerend op de verbeeldingskracht als keuzes.
Waar heb ik werkelijk verdriet om, waar ben ik trots op, wat zou ik graag anders willen? Als je deze vragen stelt bij het inrichten van je Luchtkasteel, dan zijn ze niet vervelend diepgravend maar juist hoopvol opbouwend. Dan is het entertainment.
Een luchtkasteel is een plek om jezelf gelukkig te fantaseren en om in te verdwijnen. Kinderen weten dat beter dan volwassenen. Maar het is ook een middel om met verbeeldingskracht de werkelijkheid en jezelf opnieuw vorm te geven.
Het is dat laatste aspect van het luchtkasteel dat de auteur, van oorsprong copywriter in de reclame, de lezer in dit boek wil laten zien. Ze doet dat in de vorm van een tocht langs de vele vertrekken van het luchtkasteel, die onder meer langs de salon, de keuken, de balzaal, de kinderkamer, maar ook langs de kamer van geluk en de Royal Suite voor kwaad voert. Deze reis heeft tot doel de lezer bewust te maken van verborgen gedachten, wensen en verlangens, waarbij heel serieuze levensvragen op een speelse manier aan de orde komen.
Tekst en illustratie vormen in het boek een geheel en de visualisatie is altijd functioneel. Door de lichtvoetige en associatieve manier waarop de zoektocht is vormgegeven, zal dit originele boekwerk een brede lezersgroep aanspreken.
Het Luchtkasteel bestaat uit 25 kamers die elk een andere functie hebben: een suite voor schaamte, een kamer voor geluk, een traanzaal voor verdriet. Elke kamer wordt omschreven en biedt de lezer een aantal keuzes. Want niets werkt zo stimulerend op de verbeeldingskracht als keuzes.
Waar heb ik werkelijk verdriet om, waar ben ik trots op, wat zou ik graag anders willen? Als je deze vragen stelt bij het inrichten van je Luchtkasteel, dan zijn ze niet vervelend diepgravend maar juist hoopvol opbouwend. Dan is het entertainment.
Een luchtkasteel is een plek om jezelf gelukkig te fantaseren en om in te verdwijnen. Kinderen weten dat beter dan volwassenen. Maar het is ook een middel om met verbeeldingskracht de werkelijkheid en jezelf opnieuw vorm te geven.
Het is dat laatste aspect van het luchtkasteel dat de auteur, van oorsprong copywriter in de reclame, de lezer in dit boek wil laten zien. Ze doet dat in de vorm van een tocht langs de vele vertrekken van het luchtkasteel, die onder meer langs de salon, de keuken, de balzaal, de kinderkamer, maar ook langs de kamer van geluk en de Royal Suite voor kwaad voert. Deze reis heeft tot doel de lezer bewust te maken van verborgen gedachten, wensen en verlangens, waarbij heel serieuze levensvragen op een speelse manier aan de orde komen.
Tekst en illustratie vormen in het boek een geheel en de visualisatie is altijd functioneel. Door de lichtvoetige en associatieve manier waarop de zoektocht is vormgegeven, zal dit originele boekwerk een brede lezersgroep aanspreken.
zaterdag 4 februari 2012
Zenfulness...
In dit artikel enkele persoonlijke ervaringen met zen. Ik ben geen zenmeester, maar ik heb wel ervaren dat er bepaalde principes zijn die iedereen in zijn of haar leven kan toepassen, ongeacht je religieuze opvattingen of je manier van leven.
‘Zen is niet iets opwindends, maar concentratie op onze gewone, alledaagse routine.‘
Shunryu Suzuki
Ik ben, zoals gezegd, geen zenmonnik en ik zal er ook nooit een worden. Jij zult waarschijnlijk ook geen zenmonnik willen worden, maar je kunt toch wat meer zen aan je leven toevoegen door een paar simpele mindfulness tips op te volgen.
Een van mijn favoriete zenmonniken, Thich Nhat Hanh, gaf een hele simpele samenvatting van deze tips: ‘Lach, haal adem, en neem de tijd...’
‘Zen is niet iets opwindends, maar concentratie op onze gewone, alledaagse routine.‘
Shunryu Suzuki
Ik ben, zoals gezegd, geen zenmonnik en ik zal er ook nooit een worden. Jij zult waarschijnlijk ook geen zenmonnik willen worden, maar je kunt toch wat meer zen aan je leven toevoegen door een paar simpele mindfulness tips op te volgen.
Een van mijn favoriete zenmonniken, Thich Nhat Hanh, gaf een hele simpele samenvatting van deze tips: ‘Lach, haal adem, en neem de tijd...’
- Doe één ding tegelijk. Deze regel zal wel bekend klinken voor mensen die al eens wat over zen hebben gelezen. Het is het motto van de zenmonnik: 'single-tasken' in plaats van 'multi-tasken'. Zengezegde: ‘Als je loopt, loop dan. Als je eet, eet dan.’
- Doe het langzaam en weloverwogen. Je kunt één taak tegelijk doen, maar die ene taak alsnog afraffelen. Neem de tijd en werk langzaam. Maak je handelingen weloverwogen, niet gehaast en willekeurig. Het vergt wat oefening, maar het helpt je om op de taak de focussen.
- Doe het volledig. Richt je geest volledig op die ene taak. Ga niet door naar de volgende taak tot je klaar bent. Als je om een of andere reden niet anders kunt, probeer dan in ieder geval de onafgemaakte op te ruimen en weg te leggen. Als je een boterham klaarmaakt, begin dan niet met eten tot je de spullen die je hebt gebruikt om hem te bereiden hebt opgeborgen, het aanrecht hebt afgeveegd en de broodplank hebt afgewassen. Wanneer je klaar bent met een taak, kun je je vollediger focussen op de volgende taak.
- Doe minder. Een zenmonnik is niet lui: hij staat vroeg op en is de hele dag in de weer. Maar hij heeft ook geen oneindige lijst met taken – er zijn een aantal dingen die hij vandaag zal afmaken, en daar blijft het bij. Als je minder doet, kun je deze dingen langzamer, vollediger en met meer concentratie doen. Als je je hele dag volpropt met allemaal taken, zul je je van de ene taak naar de andere haasten zonder even te stoppen om na te denken over waar je mee bezig bent.
- Laat ruimte over tussen dingen. Dit is bijna hetzelfde als de ‘doe minder’-tip, maar dit is meer een manier om je dagschema in te plannen zodat je altijd tijd hebt om iedere taak te voltooien. Plan dingen niet te dicht op elkaar. Laat juist ruimte over in je schema. Dan krijg je een relaxter schema en heb je wat meer ruimte over voor het geval een taak meer tijd kost dan je had gepland.
- Ontwikkel rituelen. Zenmonniken hebben rituelen voor alles wat ze doen, van eten tot schoonmaken tot mediteren. Rituelen geven iets verhevens aan een taak – als het belangrijk genoeg is om een ritueel te hebben, dan is het belangrijk genoeg om er je volledige aandacht aan te schenken en het langzaam en goed te doen. Je hoeft de zenrituelen niet te leren. Je kunt ook gewoon je eigen rituelen maken voor de bereiding van je eten, schoonmaken, voor wat je doet voor je begint met werken, wat je doet wanneer je wakker wordt of voor je naar bed gaat. Zo’n beetje alles wat je je maar kunt bedenken. Maar pas ook op dat de rituelen je niet gaan ´regeren`
- Doe bepaalde dingen op vaste tijden. Een zenmonnik heeft voor bepaalde activiteiten vaste tijden. Er is een tijd om te douchen, een tijd om te werken, een tijd om schoon te maken, een tijd om te eten. Dit zorgt ervoor dat die dingen regelmatig worden gedaan. Je kunt zelf een tijd aanwijzen voor je eigen activiteiten, of dat nu voor werken of schoonmaken of mediteren is. Als het belangrijk genoeg is om het regelmatig te doen, dan is het misschien goed om er een vaste tijd voor in te stellen.
- Trek tijd uit om te zitten. In het leven van een zenmonnik is de zitmeditatie (zazen) een van de belangrijkste onderdelen van zijn dag. Elke dag is er een tijd waarop er alleen gezeten wordt. Deze meditatie is eigenlijk gewoon een oefening om te leren aanwezig te zijn. Je kunt speciaal een tijd uittrekken om te mediteren, maar je kunt ook andere dingen gebruiken. Wanneer ik hardloop, dan oefen ik bijvoorbeeld om in het nu aanwezig te zijn. Thich Nhat Hanh beveelt loopmeditatie aan. Wat je ook doet, doe het regelmatig en oefen om aanwezig te zijn.
- Lach en dien anderen. Zenmonniken brengen een groot deel van hun dag door met het dienen van anderen, of dat nu andere monniken in het klooster zijn of de mensen buiten. Het leert hen nederigheid en zorgt ervoor dat ze niet zelfzuchtig leven, maar toegewijd aan anderen. Als je kinderen hebt, dan breng je waarschijnlijk sowieso al een groot deel van je dag door met het dienen van anderen. Maar denk bijvoorbeeld ook aan wat je doet voor anderen op je werk of daarbuiten. Gewoon vriendelijk lachen en aardig zijn voor anderen kan al een hoop bijdragen aan de levens van de mensen om je heen. Misschien kun je ook vrijwilligerswerk doen.
- Maak een meditatie van schoonmaken en koken. Naast de eerder beschreven zazen, zijn koken en schoonmaken de meest verheven onderdelen van een dag uit het leven van een zenmonnik. Het zijn uitstekende manieren om mindfulness te oefenen en kunnen goede rituelen zijn die je elke dag doet. Misschien zie je koken en schoonmaken als saai en vervelend werk, maar probeer ze juist als een meditatie te doen. Geef je volledige aandacht aan taken. Concentreer en doe ze rustig en volledig. Geniet van de vreugde die in het moment verscholen ligt. Ondek de kleine geneugtes zoals het water dan over je hand stroomt. Respecteer het leven van de planten waarmee je je maaltijd bereidt. Het kan je hele belevenis transformeren (en je krijgt er nog een schoner huis van ook!).
- Denk na over wat je werkelijk nodig hebt. Er is maar weinig in het leven van een zenmonnik dat niet echt nodig is. Hij heeft geen kasten vol schoenen of de laatste trendy kleren. Hij geeft geen koelkast of kastjes vol junkfood. Hij heeft ook niet de laatste gadgets, auto’s, televisies of iPods. Hij heeft alleen de nodige kleding, potten, eetgerei en voeding. Ze eten simpele, vegetarische maaltijden. Je hoeft natuurlijk niet precies als een zenmonnik te leven, maar het kan je er wel aan herinneren dat er veel in ons leven is dat niet echt nodig is, en het kan goed zijn om af en toe even na te denken over wat we echt nodig hebben en of het wel belangrijk is om al die spullen te hebben die we eigenlijk niet nodig hebben. Je kunt bijvoorbeeld een of twee keer per jaar grote schoonmaak houden en alle spullen die je langer dan 1 jaar niet meer hebt gebruikt weggeven of verkopen.
- Leef simpel. De logische conclusie van tip 11 is dat als iets niet nodig is, je waarschijnlijk ook zonder kunt leven. Dus simpel leven betekent dat je zo min mogelijk onnodige en onessentiële dingen in je leven hebt, om ruimte te maken voor het essentiële. Wat precies essentieel is, zal van persoon tot persoon verschillen. Voor mij zijn mijn gezin, mijn website, mijn hardlopen en mijn lezen essentieel. Voor anderen is het misschien essentieel om tijd door de brengen met goede vrienden of naar de kerk gaan of stripboeken verzamelen. Er is geen wet die voorschrijft wat essentieel voor jou zou moeten zijn. Maar denk wel goed na over wat het belangrijkste in je leven is, en maak daar ruimte voor door de andere, minder essentiële dingen uit je leven verwijderen.
donderdag 2 februari 2012
Meditatie verandert het brein
Herhaaldelijk mediteren leidt tot blijvende veranderingen in de activiteit van de hersenen
Meditatie vaag en zweverig? Sommige neurowetenschappers denken daar anders over: meditatie heeft meetbare effecten op het brein. Eind maart presenteerden zij hun bevindingen op het symposium ‘Imag(in)ing the Buddhist Brain’, georganiseerd door het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC).
Voor sommigen is meditatie een spirituele of religieuze ervaring. Kun je zo’n fenomeen wel op een wetenschappelijke manier bestuderen? Prof.dr. Lisa Cheng, mede-oprichter van het LIBC en initiatiefnemer van het symposium, kan zich de scepsis voorstellen. “Boeddhisme en meditatie zijn van oudsher omgeven door mysterie.’ Maar ongrijpbaar voor de wetenschap? Cheng denkt van niet. "Ons symposium zal het tegendeel bewijzen.”
Meditatie meetbaar in de hersenen
Daarmee doelt Cheng op recent onderzoek van Antonino Raffone (Universiteit van Rome) en Heleen Slagter (Universiteit van Wisconsin). Onafhankelijk van elkaar maakten zij de effecten van meditatie meetbaar in de hersenen. Raffone onderzocht boeddhistische monniken en kwam tot de conclusie dat bepaalde vormen van meditatie tot een blijvende reorganisatie van hersenactiviteit leiden.
Zijn Amerikaanse collega Heleen Slagter ontdekte dat mensen na drie maanden van meditatie makkelijker hun aandacht konden verdelen over prikkels uit hun omgeving. Dat verschil was ook zichtbaar in EEG-scans. Mensen kregen door het mediteren meer controle over de beperkte capaciteit van hun hersenen, concludeert de onderzoekster. Raffone en Slagter presenteerden hun bevindingen tijdens het symposium.
Hersenonderzoek staat niet los van de geesteswetenschap
Juist omdat meditatie in de beleving van veel mensen zo’n traditioneel onderwerp is, koos Cheng het als thema voor het eerste symposium van het moderne, vooruitstrevende LIBC. Onderzoek naar de werking van de hersenen staat niet los van de geesteswetenschappen, wil zij maar zeggen. “Toen ik voor het eerst naar Leiden kwam, viel het mij op dat er grote barrières tussen verschillende disciplines bestonden”, vertelt Cheng. “Met de oprichting van het LIBC in 2005 hebben we die barrières willen slechten.”
Scepsis: werkt het nou echt, en zo ja: hoe?
Jonathan Silk, boeddholoog, plaatste het onderwerp van het symposium in een historisch perspectief. Meditatie blijkt inderdaad gerelateerd aan het boeddhisme, maar niet zo nauw als veel mensen denken. “Sommige boeddhisten mediteren, maar meditatie is geen centraal aspect van de meeste boeddhistische praktijken. Het is eerder een moderne, westerse interpretatie van het boeddhisme.” Neuropsychologisch onderzoek is onbekend terrein voor Silk. Hij was nieuwsgierig naar de onderzoeksbevindingen van de gastsprekers. Sceptisch is hij ook: “Het lijkt me moeilijk om onomstotelijk te bewijzen dat er een relatie is tussen elektrische activiteit in het brein en mentale processen.”
Op weg naar boeddhisten in Taiwan
Makkelijk is dat niet, erkent psycholoog Lorenza Colzato. Toch gelooft zij dat hersenonderzoek ons meer inzicht kan geven in de werking van mentale processen zoals meditatie. Colzato werkte eerder als therapeut met terminale HIV-patiënten. 80% van de patiënten werd rustiger van meditatie. Colzato: “Als therapeut zag ik dat meditatie werkt. Als wetenschapper wil ik begrijpen hoe dat kan.”
Colzato doet sinds kort zelf ook onderzoek naar het effect van religie op cognitieve processen. Op dit moment is de winnares van de belangrijke Veni-subsidie bezig een samenwerkingsverband met de Universiteit van Taipei (Taiwan) op te zetten. Daar wil ze de visuele waarneming van boeddhisten vergelijken met die van taoïsten, confucianisten en atheïsten. Colzato verwacht dat boeddhisten in hun perceptie van de wereld meer op het grotere geheel gericht zijn dan atheïsten en dan mensen met een ander geloof. Dergelijke verschillen zijn mogelijk terug te voeren tot verschillen in hersenactiviteit.
Colzato is, net als mede-organisator Lisa Cheng, een groot voorstander van interdisciplinair onderzoek. “Meditatie heeft zo’n lange voorgeschiedenis, als psycholoog moet je daar iets van weten als je er zinvolle uitspraken over wil doen.” Jonathan Silk onderschrijft het belang van een historisch besef: “Het is belangrijk om te begrijpen waar we het precies over hebben wanneer we over meditatie praten.”
Meditatie vaag en zweverig? Sommige neurowetenschappers denken daar anders over: meditatie heeft meetbare effecten op het brein. Eind maart presenteerden zij hun bevindingen op het symposium ‘Imag(in)ing the Buddhist Brain’, georganiseerd door het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC).
Voor sommigen is meditatie een spirituele of religieuze ervaring. Kun je zo’n fenomeen wel op een wetenschappelijke manier bestuderen? Prof.dr. Lisa Cheng, mede-oprichter van het LIBC en initiatiefnemer van het symposium, kan zich de scepsis voorstellen. “Boeddhisme en meditatie zijn van oudsher omgeven door mysterie.’ Maar ongrijpbaar voor de wetenschap? Cheng denkt van niet. "Ons symposium zal het tegendeel bewijzen.”
Meditatie meetbaar in de hersenen
Daarmee doelt Cheng op recent onderzoek van Antonino Raffone (Universiteit van Rome) en Heleen Slagter (Universiteit van Wisconsin). Onafhankelijk van elkaar maakten zij de effecten van meditatie meetbaar in de hersenen. Raffone onderzocht boeddhistische monniken en kwam tot de conclusie dat bepaalde vormen van meditatie tot een blijvende reorganisatie van hersenactiviteit leiden.
Zijn Amerikaanse collega Heleen Slagter ontdekte dat mensen na drie maanden van meditatie makkelijker hun aandacht konden verdelen over prikkels uit hun omgeving. Dat verschil was ook zichtbaar in EEG-scans. Mensen kregen door het mediteren meer controle over de beperkte capaciteit van hun hersenen, concludeert de onderzoekster. Raffone en Slagter presenteerden hun bevindingen tijdens het symposium.
Hersenonderzoek staat niet los van de geesteswetenschap
Juist omdat meditatie in de beleving van veel mensen zo’n traditioneel onderwerp is, koos Cheng het als thema voor het eerste symposium van het moderne, vooruitstrevende LIBC. Onderzoek naar de werking van de hersenen staat niet los van de geesteswetenschappen, wil zij maar zeggen. “Toen ik voor het eerst naar Leiden kwam, viel het mij op dat er grote barrières tussen verschillende disciplines bestonden”, vertelt Cheng. “Met de oprichting van het LIBC in 2005 hebben we die barrières willen slechten.”
Scepsis: werkt het nou echt, en zo ja: hoe?
Jonathan Silk, boeddholoog, plaatste het onderwerp van het symposium in een historisch perspectief. Meditatie blijkt inderdaad gerelateerd aan het boeddhisme, maar niet zo nauw als veel mensen denken. “Sommige boeddhisten mediteren, maar meditatie is geen centraal aspect van de meeste boeddhistische praktijken. Het is eerder een moderne, westerse interpretatie van het boeddhisme.” Neuropsychologisch onderzoek is onbekend terrein voor Silk. Hij was nieuwsgierig naar de onderzoeksbevindingen van de gastsprekers. Sceptisch is hij ook: “Het lijkt me moeilijk om onomstotelijk te bewijzen dat er een relatie is tussen elektrische activiteit in het brein en mentale processen.”
Op weg naar boeddhisten in Taiwan
Makkelijk is dat niet, erkent psycholoog Lorenza Colzato. Toch gelooft zij dat hersenonderzoek ons meer inzicht kan geven in de werking van mentale processen zoals meditatie. Colzato werkte eerder als therapeut met terminale HIV-patiënten. 80% van de patiënten werd rustiger van meditatie. Colzato: “Als therapeut zag ik dat meditatie werkt. Als wetenschapper wil ik begrijpen hoe dat kan.”
Colzato doet sinds kort zelf ook onderzoek naar het effect van religie op cognitieve processen. Op dit moment is de winnares van de belangrijke Veni-subsidie bezig een samenwerkingsverband met de Universiteit van Taipei (Taiwan) op te zetten. Daar wil ze de visuele waarneming van boeddhisten vergelijken met die van taoïsten, confucianisten en atheïsten. Colzato verwacht dat boeddhisten in hun perceptie van de wereld meer op het grotere geheel gericht zijn dan atheïsten en dan mensen met een ander geloof. Dergelijke verschillen zijn mogelijk terug te voeren tot verschillen in hersenactiviteit.
Colzato is, net als mede-organisator Lisa Cheng, een groot voorstander van interdisciplinair onderzoek. “Meditatie heeft zo’n lange voorgeschiedenis, als psycholoog moet je daar iets van weten als je er zinvolle uitspraken over wil doen.” Jonathan Silk onderschrijft het belang van een historisch besef: “Het is belangrijk om te begrijpen waar we het precies over hebben wanneer we over meditatie praten.”
Abonneren op:
Posts (Atom)